آیین سنتی مذهبی قالیشویان اردهال

هر ساله دومین جمعه مهر ماه -میان نهم و پانزدهم پاییز-روز قالیشویان در مشهد اردهال است .این جمعه که در میان مردم منطقه به (جمعه قالی )شهرت یافته است هرسال معمولا به یکی از روز های مهرماه می افتد .

هرگاه این جمعه با یکی از روز های سوگواری و جشن مذهبی یا یک رویداد برجسته تاریخی و سیاسی همزمان می شود مراسم در همان هفته برپا می گردد.اصل شهادت امامزاده سلطانعلی بن امام محمدباقر(ع) در27 جمادی الثانی سال 116 ه.ق است .مردم و اهالی فین کاشان که دعوت کنندگان آن حضرت به این خطه بودند و از حامیان آن به شمار می رفتند دومین جمعه مهر ماه را به عنوان مراسم قالیشویان انتخاب کردند .اهالی فین با جنگی که با لشکریان کفار کردند قالی سجاده حضرت را دور جنازه ایشان پیچیدند و آن را به دوش گرفته و(حسین حسین گویان )در کنار نهر باریکرسف قرار دادند . بدین صورت که عده ای از اهالی فین با سلاح های که در دست داشتند با کفار مشغول نبرد شدند و عده ای نیز به منظور حفظ جنازه به دور خود می چرخیدند و دشمنان را از اطراف جنازه پراکنده می کردند تا یاران دیگر آنها بتوانند قالی غرق به خون را در آب نهر شست و شو دهند.

از آن سال به بعد در دومین جمعه مهر ماه اهالی فین به یاد حوادث و رویداد های مربوط به شهادت و جنگ و گریزهای مربوط به نحوه ی خاکسپاری جنازه آن حضرت چوب دستی های خود را (حسین حسین گویان ) در هوا تکان می دهند و قالیچه را در نهر آبی که از داخل صحن امامزاده حسین(ع) از فرزندان امام زین العابدین (ع) می گذرد و به نهر امامزاده حسین (ع)معروف است شست وشو می دهند .

از ویژگی های این مراسم برپایی عزاداری از روز چهارشنبه به مدت سه شب در صحن عامربن ناصر فینی در بارگاه حضرت سلطانعلی بن امام محمد باقر است و جمعه شب با برنامه شام غریبان شهادت آن حضرت به پایان می رسد.برگزاری این مراسم قالیشویان که با استقبال هزاران زائر از سرار کشور روبرو است فرصت مغتنمی برای معرفی ابعاد شخصیتی امامزاده واجب التعظیم سلطان علی بن محمد باقر(ع) است . در روز جمعه قالی ده ها هزار نفر زن و مرد از شهر ها و روستاهای ایران به خصوص از آبادی های حاشیه کویر برای حضور در مناسک قالیشویان و تماشای آداب آن در مشهداردهال گردهم می آیند . حاشیه نشینان کویر این منطقه حضور در مناسک قالیشویان و زیارت امامزاده سلطانعلی (ع) را در آغاز هر پاییز از فرایض مذهبی خود می انگارند. این زائران مومن ثواب زیارت امامزاده و حضور در مراسم قالیشویان را با زیارت مرقد مطهر جد بزرگوارش حضرت امام حسین علیه اسلام و حضور در کربلا برابر می دانند.

چگونگی انجام مراسم سنتی مذهبی قالیشویان در مشهد اردهال کاشان

نحوه انجام مراسم بدین صورت است که تمامی اهالی فین هر کدام چوبی در دست دارند و در صحن عامربن ناصر فینی اجتماع می کنند و پس از رفت و برگشت به صحن امامزاده حسین (ع) با آداب خاصی در صحن صفا تجمع کرده و بعد از انجام روضه خوانی و سینه زنی و سخنرانی متولیان امامزاده (ع) و معتمدان قریه خاوه قالی مقدس را به معتمدان و اهالی فین تحویل می دهند که این لحظات بسیار باشکوه و دیدنی است به طوری که کمتر کسی است که مراسم تحویل قالیی را شاهد باشد و تحت تاثیر زیبایی های آن قرار نگیرد .

کسانی که قالی مقدس را از اهالی خاوه تحویل می گیرند آن را از ایوان صفا به داخل صحن صفا می آورند وچوب دستی هایشان را در هوا تکان می دهند و ( حسین حسین گویان )قالی مقدس را در یک مسیر مشخص به سوی نهر آب امامزاده حسین (ع) می برند و آن را شست و شو می دهند و پس از شست و شو با تشریفات خاصی مجددا تحویل معتمدان خاوه و خادمان امامزاده می دهند . مراسم قالیشویان در فضایی آکنده از غم و افسوس و در برابر هزاران چشم اشک آلود پایان می یابد.

از جاذبه های معنوی و از اماکن مقدس و روح بخش منطقه دره ازناوه معروف به قتلگاه است که در چهار کیلومتری حرم مطهر واقع در مشهد اردهال کاشان است که در این منطقه حضرت علی بن باقر (ع) و یارانش به شهادت رسیدند.