نیاسر   

   شهر سرسبز و تاريخي نياسر در 30  كيلومتري جنوب غربي كاشان و در سر راه كاشان به مشهد اردهال واقع مي باشد . منطقه نياسر جزو مناطق كوهپايه اي و كوهستاني شهرستان كاشان است و متوسط ارتفاع آن از سطح دريا 1800  متر بوده كه نسبت به كاشان حدود 900 متر مرتفع تر مي باشد . بواسطه وجود چشمه باستاني و پرآب و معروف اسكندريه كه مظهر آن در قسمت جنوبي شهر و در جنب آتشكده تاريخي نياسر قرار دارد ، واقع مي باشد . بخش اعظم اراضي شهر نياسر باغ و زمين زراعي است و منطقه جزو نقاط ييلاقي و خوش آب و هواي منطقه كويري كاشان محسوب مي شود . جنس زمينهاي منطقه در بعضي نقاط سنگي ( نوعي سنگ آهك سفيد رنگ ) و در اراضي مساعد كشت وپائين دست آبرفتي با دانه بندي ريز تا درشت دانه مي باشد. عارضه هاي طبيعي از قبيل سيل ، طوفان و زلزله حداقل در يكصد سال اخير لطماتي به منطقه و شهر نياسر وارد آورده است .

از بناهای تاریخی و طبیعی این شهر می توان به آتشکده ساسانی،آبشار ،غار رئیس،حمام تاریخی ،آسیاب و زیارت نام برد.از روستاهای دیدنی و دارای جاذبه های گردشگری و مذهبی  این بخش می توان به مشهد اردهال ،نشلج ، غیاث آباد ،علوی ،باریکرسف ،کله ارمک ، ازناوه و ...نام برد.

ساختار كالبدي شهر نياسر كه از هفت محله مسكوني تشكيل شده به همراه باغ‌ها و مزارع آن به شدت متاثر از حركت آب است. عمده‌ترين منبع تامين آب نياسر، چشمه اسكندريه است. آب پس از حركت از يك مسير زيبا و عبور از مقسم تاريخي، وارد باغ تالار مي‌شود، از صخره تراورتن به پايين مي‌ريزد و پس از تشكيل آبشار نياسر به مسير خود ادامه مي‌دهد. در محل آبشار نيز، چرخ آسياب‌هايي كه اكنون تنها يكي از آنها باقي مانده به حركت در مي‌آمده است. بر بالاي چشمه اسكندريه چارتاقي نياسر و قلعه آن قرار دارد. در پاي چشمه يك مزار تاريخي و درخت چنار بسيار قديمي وجود دارد. پاي چشمه محل برگذاري آيين قرباني گاو در روز عيد قربان و برگذاري آيين 21 رمضان است. باغ تالار و كوشك تاريخي آن كه حركت آب چشمه را در دل خود دارد جزيي از محور فرهنگي ـ تاريخي ـ گردشگري شهر نياسر است. در زير باغ تالار و اراضي همجوار آن غار رييس قرار دارد. در پايين آبشار نيز آسياب آبي و حمام صفوي آخرين بناي مهم محور هستند. در كناره جنوبي محور، راهي باستاني در شيب تندي قرار دارد كه چارتاقي و باغ تالار را به قلعه ساساني، محله رودآب و در نهايت كاشان مرتبط مي‌ساخته است. در كنار شمالي محور نيز محله سركمر قرار دارد. مركز محله كه چالوجه نام دارد، محل تجمع عزاداران در ايام محرم، محل برگذاري تعزيه، محل تجمع مردم براي برگذاري آيين نخل‌گرداني 21 رمضان و آيين قرباني گاو است. شركت‌كنندگان در اين مراسم از چالوجه به سمت چشمه حركت مي‌كنند و مسير‌هاي حركت آنها نيز آييني و با ارزش است. 

       محور فرهنگي ـ تاريخي ـ گردشگري نياسر مجموعه‌اي از ميراث فرهنگي و طبيعي و تبلور ميراث معنوي در برخي از نقاط آن است. از نظر تاريخي آثار گوناگوني از زمان‌هاي مختلف بر جاي مانده است و از نظر طراحي محيطي، معماري آييني و معماري تقويمي يكي از با ارزش‌ترين مجموعه‌هاي كشور است.