خانه تاریخی عباسیان 

خانه عباسیان کاشان از لحاظ معماری داری تناسبات موزون و از نظر تزئینات بسیار غنی از لحاظ ارتباطات معماری ارزشمند می باشد . معماری این خانه نسبت به دیگر خانه های تاریخی کاشان منحصر به فردتر است و سبک معماری این خانه به گودال باغچه معروف است چرا که در این سبک از معماری بنا پایین تر از سطح کوچه احداث شده تا علاوه بر استحکام خاصیت عایقی خاک و مصالح به کار رفته در آن این خانه را از سرما و گرما در امان نگه دارد و از طرفی دسترسی به آب قنات هم راحت تر باشد .

ساخت خانه تاریخی عباسیان از سال 1245 هجری قمری توسط حاج محمد ابراهیمی که از تاجران معروف ظروف چینی و بلور در آن زمان بود شروع شد . طبقه فوقانی بنا در پیرامون طارمی برای زندگی زمستانی و طبقه تحتانی که بناهای مانند اتاق های حوضخانه زیر زمین در جوانب حیاط و در اطراف حوض و باغچه شکل گرفته اند برای زندگی در تابستان مناسب است . نماهای قابل روئت در نماهای حیاط ها به گونه های خاص گچبری شده اند و درون اتاق ها بر حسب نوع بهره برداری که داشته اند تزیینات مناسب خود را داشته و معمولا از تزیینات گچبری و نقاشی و آیینه کاری و پنجره های چوبی آلت چینی شده نفیس و مشبک های گچی ظریف و ارزنده و درهای چوبی دو لنگه و ارسی های ارزشمند برخوردار می باشد . خانه عباسیان از لحاظ تزئینات گچ بری و نقاشی و معماری بی نظیری دارد . در این خانه انواع گچ بری های خاص از رسمی بندی گرفته تا یزدی بندی " کاربندی "قطار بندی "مقرنس و مشبک را در اوج ظرافت و زیبایی قرار دارد . این خانه پنج حیاط و زیر بنایی حدود هفت هزار مترمربع دارد که به بیرونی "اندرونی"باغ"حوضخانه و قسمت خدمه منتهی می شود . در این خانه ساخت سرداب و همکف و طبقات بالا و بهار خواب به مدت بیست سال طول کشیده و معمارانی ناشناس آن را ساخته اند . پس از فوت صاحب اول خانه عمارت عباسیان به مرور زمان به پنج باب خانه جداگانه تقسیم شد که تا به امروز چهار خانه آن خریداری شده و بار دیگر به هم متصل شده اند . آیت الله سید محمد علوی از علمای مشهور و برجسته معاصر کاشان فرزند محمد ابراهیم کاشی صاحب اولیه این خانه است که سه حیاط اندرونی حوضخانه و باغ به او ارث رسیده است .در گذشته حیاط اندرونی خانه عباسیان محل زندگی افراد خانواده بوده است . این حیاط داری اتاق های متعدد تو در تو ، اتاق شاه نشین ، اتاق نیایش، رختشوی خانه ، مطبخ ، چاه آب، سرداب است . حیاطی مجهز که اهالی خانه هر اتاقی که دوست داشتند می توانستند وقت بگذرانند . اما بخش دیگر از عمارت  عباسیان حیاط باغ است که به علت تغییرات فراوان در طول تاریخ بسیار آسیب دیده است طوری که قسمتی از این حیاط در سال های اخیر به کلی تخریب شده و هشت خانه جدید امروزی در آن ساخته شده است . 

قسمت قدیمی تر این بنا به صورت مخروبه همچنان باقی مانده است ، جای که در گذشته گل ها و درختانی زیبا آن را محصور کرده بودند و چند حوض آب زیبا در آن جا خوش کرده بود . آیت الله  علوی ، این حیاط را محل اقامه نماز جماعت خود قرار داده بود ، به همین خاطر این شخص در میان اهالی کاشان به ( آقا سید محمد باغ ) معروف بوده و همه به این عنوان صدایش می زدند . در ساخت حیاط حوضخانه معماری ویژه ای به کار برده شده است چرا که کانال های ورودی آب قنات به خانه از میان پایه های خشتی این حیاط عبور کرده است . معماران این خانه از ملات ساروج برای عایق بندی کانال های ورودی آب استفاده کرده اند ، چرا که مقاومت این ملات مانع از تخریب پایه های اصلی حیاط می شده است . در این بخش خانه ، وجود بادگیرها و حوض های آب کوچک در گرمای سوزان تابستان کاشان ، هوای خنک و مطبوعی را ایجاد کرده است . اتاق شاه نشین در این عمارت ، بیشتر از قسمت های دیگر به چشم می آید . در فضای سقف این اتاق آیینه کاری های زیبا به شکل ماه ، ستاره و شمسه مرکزی به کار رفته است .از طرفی منشور های شیشه ای با ظرافت خاصی با نخ های ابریشم در فضای این اتاق جا خوش کرده است . این آیینه کاری ها علاوه بر تزیین اتاق در هنگام شب و با روشن شدن چراغی کوچک ، زیبایی منحصر به فردی را به اتاق می دهند و نور را به اطراف منعکس می کنند .

خانه تاریخی عباسیان کاشان در سال 1377 در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید .