مسجد میرعماد

مسجد میرعماد کاشان از بناهای زمان ترکان قراقویونلو در زمان سلطان جهانشاه است که به احتمال زیاد بر بنا مسجدی از دوران خوارزمشاهیان احداث شده است . این بنا دارای سر در رفیع و معروف و صحن مربع شکل و چهار ایوان بر پیرامون آن و گنبد خانه و دو شبستان جنوب‌ غربی و جنوب ‌شرقی است . منبر کاشی‌کاری با مصالح بنایی در گنبد خانه مسجد قرار دارد که مربوط به قرن نهم و متعلق به زمان سلطان ابوسعید گورکانی است .  مسجد میرعماد دارای سر در عالی و زیبایی است که به واسطه نمایش فنون معماری اصیل ایرانی در بنای آن بسیار جالب و قابل توجه است زیرا در قرینه ‌سازی نمای سر در مسجد ابتکاری به کار برده شده که انحراف جهت بنا را نسبت به محور جلوخان و میدان مقابل مسجد با وضع غیر محسوسی بر طرف ساخته است . بر جداره‌های اطراف و حوالی سر در نیز مجموعه سودمندی از کتیبه و سنگ نبشته‌ها و فرامین پادشاهان قراقویونلو و صفویه تا قاجاریه ثبت شده که اطلاعات مهم تاریخی ، آداب و رسوم زمان و سنن اجتماعی و راه و روش فرمانروایان گذشته را منعکس می‌سازد  اصل بنای اولیه آن متعلق به دوره سلجوقی بوده که بر اثر ویرانی‌های عهد مغول ، بعدها خواجه عمادالدین آن را از نو مرمت و تجدید بنا کرده است . زیرا محراب قدیمی آن که تا اوایل قرن حاضر هم در محل خود بوده و اکنون در موزه اسلامی برلین نگاهداری می‌شود ، در کتیبه آن نوشته شده  در سال 623 هجری توسط حسن بن عربشاه در کاشان ساخته شده است . بنابراین جای تردید نیست که باید لااقل از سده هفتم هجری مسجدی با این محراب باقی و به جا مانده باشد تا آنکه پس از 250 سال بعد به عصر خواجه عمادالدین اصابت کند . این محراب از جهت ظرافت و زیبایی و دقایق فنی منحصر به فرد است چنانکه بیشتر سیاحان و ایران شناسانی که به کاشان سفر کرده و محراب عظیم این مسجد را از نزدیک دیدند از آن به زیبایی و شگفتی یاد کرده‌اند  .سردرِ مسجد داراى گچ ‌برى قطاربندى و نقاشى‌هایى با آب و رنگ است . این سردر و تزئینات آن به دفعات تعمیر شده و آخرین تاریخ تعمیرات آن ، سال 1243 ه.ق است که به دستور حاکم وقت کاشان ( اسماعیل‌خان ) انجام یافته است . کتیبه ‌گچ‌برى تاریخى سردر که در زمینه لاجوردى با خط رقاع برجسته باقى مانده است ، در شمار زیباترین کتیبه‌هاى گچى بناهاى تاریخى ایران است .

این اثر در سال 1310 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.