سفالگري

سفالينه هاي به دست آمده از محوطه باستانی سيلك حاكي از قدمت اين هنر در كاشان مي باشد . كهن ترين چرخ سفالگري كه در دنيا كشف شده دراین منطقه باستاني بوده است . سفالگري قديمي ترين صنعتي است كه به دست بشر به وجود آمده و زادگاه آن كاشان است . سفال ها گاه با لعاب و گاه بي لعاب بوده اند . براي زيبايي بيشتر اشياء ساخته شده در كاشان ،  بر حسب سنت و رسوم اقدام به نقاشي ، كنده كاري و يا ايجاد نقوش برجسته روي آنها می کنند و از لعاب مناسب براي پوشش سطح اشياء استفاده مي شود .

كاشان از مراكز مهم سفالگري در ايران است كه از دوره نوسنگي آغاز شد و در قرون وسطي به اوج شهرت و اعتبار رسيد و امروزه پس از شش هزار سال فعاليت و توليد هنوز هم ظروف بسيار ظريفي در كاشان تهيه و توليد مي شود . سابقا گِل را به صورت دایره‌ای روی هم گذاشته و ظروف را می‌ساختند ولی بعد گل را در مرکز دایره چرخ گذاشته که حول محور خود می‌چرخیده و به راحتی و با سرعت بیشتر به آن شکل می‌دادند و ظروف را می‌ساختند. كاشي سازي در كاشان قدمت ديرينه دارد كه قديمي ترين كاشي های زرين فام منسوب به اين منطقه توسط خاندان ابو طاهر در قرن 7ه.ق ساخته شده است . اولین کوره سربسته در تمدن سیلک ابداع و ساخته شد . سپس روی ظروف با طرح ‌های هندسی ، گل و گیاه و یا نقوش حیوانات با کیفیت بسیار عالی نقش کردند . در کاشان تا دوره اسلامی این سبک ادامه داشت که با ورود اسلام و تأثیری که هنر اسلامی روی هنر گذاشت شامل هنر سفال هم شد تا هنرمندان با اعتقاد و الهام گرفتن از احادیث و آیات قرآن و اسماء الهی شروع به ساخت ظروف و کاشی الوان و بسیار زیبا بپردازند.  در دوره سلجوقی خاندان‌های ابو طاهر و ابوزید کاشانی ، صنعت ساخت ظروف کاشی زرین‌فام را شروع کردند که منحصرآ در اختیار آنان بود . این خاندان آثار بسیار زیبا ، خلاقانه و منحصر به فرد و بی ‌نظیری را از خود به جای گذاشتند . محراب مسجد میرعماد کاشان که در موزه اسلامی برلین است.  دو عدد محراب زرین‌فام که هر دو متعلق به آستان قدس رضوی بوده و در موزه آستان قدس نگهداری می شود . کاشی‌کاری ‌های ازاره دور حرم مطهر رضوی و کاشی‌کاری روی قبر مطهر حضرت معصومه ( س ) که کار خاندان ابو طاهر و باعث افتخار کاشانی‌ها است . محراب زیارت علی بن جعفر قم که در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود و نمونه‌های بسیار زیاد دیگری که باعث تزیین موزه‌های نامی جهان داخل و خارج از کشور شده است . به همین دلیل است که نام این مصنوع سفالی را کاشی گذاشته‌اند ، زیرا برگرفته از نام شهر کاشان است .