آیین گاو قربانی نیاسر

بزرگ‌ترین آیین روز عید قربان در نیاسر ذبح گاو قربانی است که از زمان‌های بسیار دور اهالی دو محله قديمی و اصلی نياسر علاوه بر قربانی‌هایی که حجاج به جا می آورند در برگزاری آن شرکت می‌کنند.

اهالی نیاسر در روز عید قربان امتحان الهی حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل را جشن می‌گیرند و برخی از کسانی که در سال‌های پیش تر اعمال حج را انجام داده‌اند با قربانی ذبح گوسفند، اعمال حج را تداوم می‌بخشند.

اندیشه جشن گاو قربانی تقریباً یکي دو هفته مانده به ماه ذالحجه در بین اهالی نياسر بروز می‌کند. چند روزي به عيد قربان يكی دونفر كه بابای گاو معروف هستند بر اساس سنتی كه به صورت موروثی به آن‌ها رسيده پیشقدم می‌شوند به تهيه و خريد گاو می‌پردازند.

گفته می‌شود در گذشته‌ی دور تنها يك رأس گاو در نياسر قربانی می‌شده است. اما امروزه در دو محله‌ی روداب و محله‌ی سركمر كه دو محل قديمي نياسر هستند اين آيين برگزار مي‌شود.

روند برگزاری ابن آیین بدین صورت است که گاو قربانی را در فاصله چند روز مانده به عيد قربان با پارچه ي سبز و دسته گل آذين كرده با ذكر »اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ وَلِلَّهِ الْحَمْدُ الْحَمْدُلِلَّهِ عَلَی مَا هَدَانَا وَلَهُ الشُّکْرُ عَلَی مَا أَوْلانَا« در كوچه‌هاي محل مي‌گردانند تا كساني كه نذر دارند نذر شان را ادا كنند.

به گفته وی، اهالی محل در کوچه و معابر با صرف شربت و شيريني و ميوه از كساني كه گاو قرباني را همراهي مي‌کنند پذیرایی می‌کنند یا كساني كه نذرشان نقدي است بنا به وسع شان مبلغي به باباي گاو می‌دهند.


پس از اين كه گاو در روز عيد قربان را در كوچه‌ها و محل گرداندند به سمت چشمه يا مظهر آب مي‌برند و بعد از ذكر دعاي مخصوص ذبح در كنار چشمه ذبح مي‌كنند تا خونش در جوي و نهر آب جاري شود به اين باور كه خون گاو قرباني باعث خير بركت باغداري و زراعت شان خواهد شد و در پایان مراسم گوشت قربانی را بین مردم تقسیم می‌کنند.

این آیین در هفتم دیماه 1390 با شماره 432 در فهرست میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده است.